اصول مدیریت درمدرسه- نویسنده خانم فاطمه مومنی

مدرسه به عنوان جامعه ای کوچک نقش بسیار مهمی در پیشرفت تحصیلی و کسب مهارت های زندگی دانش آموزان ایفا می کند  و می توان آن را به عنوان یک کارخانه ی انسان سازی شناخت و از آنجا که قرار است  در مدرسه علم و فرهنگ  و تمدن تولید شود  و این مهم به دست نخواهد آمد مگر اینکه به صورتی اصولی ، برنامه ریزی شده و با یک مدیریت صحیح  و تلاش هم عرض مدیر و معلم باشد . گاهی او.قات عدم آشنایی  و عدم آگاهی مدیران با اصول مدیریت  باعث از دست رفتن  هزینه های مالی ، زمان و انگیزه در مدرسه بین دانش آموزان  و معلمان خواهد شد ، کارکنان آموزشگاه اگر انگیزه نداشته باشند کم کار ، غیر فعال خواهند شد  پس مدیر باید برای ایجاد انگیزه در مدرس بکوشد

نحوه ی صحیح عملکرد مدیر برای اینکه به هدف مطلوب خود برسد.

         مدیر باید با کارکنان خود  ارتباط نزدیک داشته باشد  چون کارکنان نقش سازنده ای در مدرسه دارند  و نباید آ«ها را به عنوان  یک ابزار شناخت  . یکی از هنرهای مدیران خوب گوش دادن به درد دل  کارکنان است ، نظرات آنها را بخواهد . ارتباط با کارکنان امری حیاطی و ضروری در اداره ی مدرسه است.

1. مدیر باید مشکلات کارمندان  و دانش آموزان  خود را در حد امکان شناسایی نموده و در جهت رفع و ارئه راه کارهای مناسب  برای حل مشکلات آنان بکوشد .
2. یک مدیر باید به نظرات و دیدگاههای کارمندان خود اهمیت بدهد.
3. مدیر باید کارکنان را در امور مدرسه مشارکت دهد.
4. شناسایی کارکنان خلاق
5. ایجاد انگیزه در میان کارکنان مدرسه
6. مدیر باید ابتکار عمل داشته باشد .

یک مدیر باید در ایجاد ارتباط با همکاران  مهارت خاصی داشته باشد . مدیر خوب دارای ارتباط خوب می باشد و ارتباط ، خود باعث ایجاد محیطی خوب و پویا می شود  . مدیران جهت پیشرفت کار خود  باید این مورد را در راس کار خود قرار دهند.

کار مدیر نباید به صورت انفرادی باشد بلکه باید بتواند گروهی و با همکاری  و هماهنگی معلمان خود اقدامات خود را پیش ببرد . باید سعی خود را به کار ببرد  و با مدیریت صحیح و کار گروهی و ساختن گروهی یکنواخت  و یکدست و ایجاد فضایی مناسب جهت استفاده از این سیستم  و استفاده ی بهینه  از آنها و پیاده کردن برنامه ها  نهایت تلاش و کوشش خود را بنماید.

مدیر باید در عین حال که با کارکنان مدرسه مشورت و نظرخواهی می کند تصمیمی که می گیرد ثابت قدم باشد  و پس از اتخاذ تصمیم بر اثر اظهارنظر گروهی دیگر  به سادگی نظر خود را عوض کند  این چنین مدیران باعث بی برنامگی و بی نظمی می شوند.

 مدیران انسان دوست و پسندیده

این قبیل مدیران در کارآیی مدارس بسیار مفید هستند  و این قبیل مدیران قابل اطمینان ، دوستدار قانون ، خلاق و کارآمد ، دارای نظم و انظباط هستند  . افراد خلاق را می ستایند  و با دیگران با احترام برخورد می کند ، زیبا پسند است و دوستداشتنی است  و برای کارکنان خود به هیچ وجه خسته کننده نیست . این مدیران باعث شکوفایی استعدادها می شود  و نقش بسزایی در مدرسه دارند .

وظایف مدیران در امر آموزش و یادگیری

1.         تسهیل و پیشبرد  امر آموزش و یادگیری : برای پیشبرد  امر آموزش و یادگیری باید امور زیر در سرلوحه ی کار مدیر قرار گیرد .

الف ) برنامه ریزی

ب) سازماندهی

ج) کنترل

د) نظارت

ه) هدایت

و) رهبری

ر) امور مالی

ز) مشارکت

2. ارتباط متقابل میان مدرسه و اجتماع

هدف  این رابطه ایجاد اعتماد بین اولیاء مدرسه است . از یک طرف  نیازها  و نظرات اولیا  و در مقابل شناسایی این نیازها و تلاش در جهت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ، تشکیل جلسات با اولیا و یا تشکیل انجمن اولیا و مربیان  یکی از اقداماتی است که به پیشبرد این هدف کمک می کند .

    3.تهیه و مدارک و امکانات و تجهیزات

    مدیر و ارتباط آن با روان شناسی

    مدیر در واقع مدیریت یک مکان مهم را به عهده دارد . مدرسه مثل یک کارخانه انسان         سازی است . مدیر با انسان سر و کار دارد و مدیر باید بتواند با همه ی موجود در مدرسه  اعم از دانش آموز ، معلم ، خدمتگزار و اولیا ارتباط برقرار کند مثلا مدیر باید بتواند اطلاعاتی هر چند محدود  در خصوص دانش آموزی که پرخاشگری ، دروغگویی ، خیال پردازی می کند داشته باشد یا بتواند مشکلات معلم خود را شناسایی  و درک کند و در صورت امکان تلاش خود را در رفع مشکلات او به کار گیرد .

 مدیر موفق

مدیر باید فرصت ها را در یابد ، ضعف ها را جبران کند ، قوت های خود را گسترش دهد ، مسائل معلمان برای او مهم باشد و بتواند با در نظر گرفتن پاداش و انگیزه معلمان خود بیافزاید .

بهترین هدیه یک مدیر ایجاد محیطی گرم و صمیمی است تا معلمان در کنار دانش آموزان با مهربانی ، اطمینان و امنیت خاطر و حرمت و احترام متقابل رفتار کند . 

 چند مورد از اقدامات مدیران به طور موردی

•          مدیر باید به معلمان خود توجه داشته باشد تا او نیز به دانش آموزان توجه داشته باشد.
• مدیر باید قبل از معلمان خود به مدرسه بیاید و بعد از معلمان خود از مدرسه خارج شود
• مدیر باید کمک کند که افراد در مدرسه باهم کار کنند نه در مقابل هم
• بهترین مدیران کسانی هستند که از خود ابتکار دارند و ضعیف ترین مدیران برای نوآوری لابلای بخشنامه ها را می گردند.
• یک مدیر اگر در اندیشه ی داشتن مدرسه ای مطلوب و مورد رضایت دانش آموزان ، معلمان و والدین باشد بهتر است از آغاز سال تحصیلی کارهای بزرگ و مهم را شروع کند .
• بهتر است برنامه های سالیانه را در ایام تابستان آماده کند .
• یک مدیر بدون داشتن برنامه هدفمند  راه به جایی نخواهد برد.
• برخی از مدیران بعضی از موضوعات را که لازم است در ابتدای سال تحصیلی به آن توجه کنند در بهمن  یا اسفند به فکر انجام آن می افتند.
• وظیفه ی یک مدیر با نشاط کردن فضای مدرسه ، گسترش فضایل اخلاقی و دینی دانش آموزان است .
• مدیر باید از نظرات دانش آموزان در جهت بهبود کارها استفاده کند.